ΑΝΤΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΟΙΩΝΙΚΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

Η πολιτική για το φάρμακο του Υπουργείου Υγείας είναι  αντιεπιστημονική, αντικοινωνική, διάτρητη και αποσπασματική. Το μόνο κριτήριο που υπήρχε δεν ήταν η διόρθωση των (πολλών) κακώς κειμένων, αλλά μια στενή λογιστική αντίληψη εξοικονόμησης πόρων «από τα εύκολα», τόνισε μεταξύ άλλων ο πρόεδρο του Φ.Σ.Α. σε συνέντευξη τύπου στις 8/3/2012. Διαβάστε όλη την εισήγηση του κ. Λουράντου

Αγαπητοί φίλοι

Θέλουμε ιδιαιτέρως να σας ευχαριστήσουμε για την ανταπόκρισή σας στην πρόσκλησή μας και την παρουσία σας στη σημερινή μας συνέντευξη, που θεωρούμε ότι είναι από τις πλέον σημαντικές στην ιστορία του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής.

Το θέμα μας σήμερα δεν είναι τα αιτήματα των φαρμακοποιών. Αυτά είναι υπαρκτά και δίκαια. Όμως σήμερα, πάνω από τα αιτήματά μας πιστεύουμε ότι είναι το θέμα της υποβάθμισης της φαρμακευτικής περίθαλψης στη χώρα μας. Μιας υποβάθμισης που βιώνουμε όλοι και που δυστυχώς θα εξελιχθεί ακόμα χειρότερα μετά την ψήφιση του τελευταίου Νόμου.

Όπως γνωρίζετε, το θέμα της φαρμακευτικής περίθαλψης κυριαρχεί στην επικαιρότητα.  Οι πολίτες ανησυχούν, δικαιολογημένα κατά τη γνώμη μας, τα ΜΜΕ φιλοξενούν εκτενή ρεπορτάζ και η πολιτεία νομοθετεί, για ακόμα μία φορά, στο πόδι. Και όχι μόνο αυτό. Φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης, λέει ο λαός μας. Στην περίπτωση αυτή «κλέφτης», όχι φυσικά κυριολεκτικά, αλλά με την έννοια της αφερεγγυότητας, είναι ο κύριος Λοβέρδος, ο οποίος για να κρύψει τη γύμνια της πολιτικής του απειλεί θεούς, δαίμονες και φαρμακοποιούς.

Εμείς δεν είμαστε πολιτικοί. Είμαστε φαρμακοποιοί. Είμαστε λειτουργοί της δημόσιας υγείας που, έμπρακτα και ματώνοντας, τη στηρίζουμε καθημερινά. Είμαστε ο υπεύθυνος επιστημονικός φορέας για τα φάρμακα. Είμαστε οι επιστήμονες που καθημερινά συμβουλεύονται για την αγωγή τους εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας. Γι’ αυτό έχουμε χρέος να σας καταθέσουμε τις απόψεις μας. Ψύχραιμα και ορθολογικά.

Δεν σας κρύβω ότι υπάρχει και ένας άλλος λόγος γι’ αυτήν τη διαδικασία: τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή τη διαφορετική μορφή κινητοποιήσεων που επέλεξε ο σύλλογος από την απόφαση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου για απεργία, διαπιστώνουμε ότι κινδυνεύει η συζήτηση να μεταφερθεί από το ουσιώδες, που είναι η φαρμακευτική περίθαλψη, στο δευτερεύον που είναι η μορφή κινητοποιήσεων των φαρμακοποιών.

Ας πάρουμε λοιπόν ένα-ένα τα θέματα που αφορούν τη φαρμακευτική περίθαλψη, αφήνοντας για το τέλος αυτό που αφορά την επιβίωσή μας: τις οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων.

    Η πολιτική για το φάρμακο του Υπουργείου Υγείας είναι  αντιεπιστημονική, αντικοινωνική, διάτρητη και αποσπασματική. Το μόνο κριτήριο που υπήρχε δεν ήταν η διόρθωση των (πολλών) κακώς κειμένων, αλλά μια στενή λογιστική αντίληψη εξοικονόμησης πόρων «από τα εύκολα». Η Υγεία όμως, είναι κοινωνικό αγαθό και όχι λογιστική εγγραφή στις δαπάνες. Αυτό οδήγησε σε ένα νόμο-τέρας, που, σας κάνω μια πρόβλεψη, δεν θα ισχύει για πολύ καιρό, καθώς θα καταρρεύσει κάτω από το βάρος των αντιφάσεων και των ανεφάρμοστων μέτρων που περιέχει.

Θα σας πω ένα παράδειγμα για να γίνω κατανοητός: υποτίθεται ότι ο νόμος έγινε για εξοικονόμηση πόρων. Την ίδια στιγμή, δεν υπάρχει καμία μέριμνα στα νοσοκομεία για τα ενέσιμα αντικαρκινικά φάρμακα, όπου για ένα θεραπευτικό cocktail μπορεί να χρησιμοποιηθούν μόνο 10ml από ένα σκεύασμα 250ml και αξίας χιλιάδων ευρώ, και το υπόλοιπο να πεταχθεί. Μιλάμε για εκατομμύρια. Και όταν οι φαρμακοποιοί μιλάμε για νοσοκομειακές συσκευασίες και για εξορθολογισμό γενικά στις συσκευασίες, η πολιτεία κωφεύει.

    Όσον αφορά τη φαρμακευτική δαπάνη: όλες οι διεθνείς μελέτες αποδεικνύουν ότι υπάρχει ευθεία αντιστοιχία ανάμεσα στην κατά κεφαλή φαρμακευτική δαπάνη και στο προσδόκιμο επιβίωσης (π.χ. www.imshealth.com). Αν για τους Έλληνες η κατά κεφαλή δαπάνη περιοριστεί σε 23 € τον μήνα, πάμε στο επίπεδο των χωρών με προσδόκιμο επιβίωσης μέχρι 75 χρόνια, μακριά από τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, που έχουν προσδόκιμο πάνω από 80 χρόνια. Και μην μας πουν ο κ. Λοβέρδος και η κα Δρέττα ότι τρομοκρατούμε τον κόσμο. Τρομοκράτης δεν είναι αυτός που ενημερώνει για την πραγματικότητα, αλλά αυτός που με τις αποφάσεις του θέτει σε κίνδυνο την Υγεία του λαού. Δυστυχώς τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης σημαίνει συντομότερη και χειρότερη ζωή!

    Όσον αφορά τα γενόσημα: αυτό που μας ενδιαφέρει ως φαρμακοποιούς είναι τα φάρμακα που κυκλοφορούν να είναι ελεγμένα και αποτελεσματικά.

·        Αποτελεί αποσπασματική πληροφορία ότι τα γενόσημα στην Ελλάδα αποτελούν μόνο το 18% των φαρμάκων. Η πραγματική διάκριση από πλευράς κόστους διεθνώς, δεν είναι ανάμεσα στα γενόσημα και τα πρωτότυπα, αλλά στα patented και στα off-patented, δηλαδή σε αυτά που βρίσκονται στη διάρκεια ισχύος της πατέντας τους και σε αυτά που είτε ήταν πρωτότυπα και έχει λήξει η πατέντα τους, είτε είναι αντίγραφα των πρωτοτύπων. Με αυτή τη διάκριση, η χώρα μας βρίσκεται στον μέσο όρο της Ευρώπης, ίσως και λίγο πιο πάνω (πάνω πάντως από 50%) σε κατανάλωση φαρμάκων εκτός πατέντας.

·        Συμφωνούμε ότι πρέπει να μπει μια τάξη στις τιμές και τα εκτός πατέντας φάρμακα να είναι κατά πολύ φθηνότερα από τα πρωτότυπα. Μία μόνο παρατήρηση: ναι μεν τα γενόσημα στην Ελλάδα είχαν ως τιμή μεγάλο ποσοστό της τιμής του πρωτοτύπου, όμως τα πρωτότυπα στη χώρα μας έχουν διά νόμου τη φθηνότερη τιμή. Άρα, η σύγκριση με άλλες χώρες δεν πρέπει να γίνεται σε ποσοστά επί της τιμής του πρωτοτύπου, αλλά σε απόλυτες τιμές.

·        Θεωρούμε την πολιτεία απολύτως υπεύθυνη για την ασφάλεια και τους ελέγχους των φαρμάκων. Είναι δεδομένο ότι ο ΕΟΦ με το υπάρχον μειωμένο προσωπικό του δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον όγκο των φαρμάκων που κυκλοφορούν, και ακόμα περισσότερο σε όσα θα κατακλύσουν τη χώρα. Χαρακτηριστικά, έχω στη διάθεσή μου πίνακα που δείχνει ότι στη χώρα μας είναι εγκεκριμένα 151(!) αντίγραφα του Losec. Ακόμα περισσότερο εντείνουν την ανησυχία μας δημοσιεύματα, όπως αυτό που δημοσιεύθηκε πριν λίγες μέρες στη Γαλλική Monde και αναφέρει έρευνα του AmericanEnterpriseInstitute. Στη έρευνα μελετήθηκαν 2.121 γενόσημα από την Ινδία και βρέθηκαν μεγάλες αποκλίσεις στην αποτελεσματικότητά τους.

·        Σε κάθε περίπτωση, ο φαρμακοποιός έχει σπουδάσει ακριβώς για να ελέγχει την ορθή διακίνηση των φαρμάκων.

    Σχετικά με τις ελλείψεις φαρμάκων: δεν καταλαβαίνουμε γιατί οι παράγοντες της πολιτείας στρουθοκαμηλίζουν και δεν παραδέχονται αυτό που όλοι οι ασφαλισμένοι ζουν στο πετσί τους. Όσοι δε, ισχυρίζονται ότι οι ελλείψεις είναι παροδικές, ένα έχω να πω: δεν υπάρχει η έννοια «παροδικότητα» στις ελλείψεις των φαρμάκων. Όποιος χρειάζεται το φάρμακο, το θέλει εκείνη τη στιγμή και όχι μετά π.χ. από μία εβδομάδα! Κατηγορηματικά σας δηλώνουμε ότι, δυστυχώς, έχουμε συνεχώς αυξανόμενες σοβαρές ελλείψεις φαρμάκων, και θα έχουμε ακόμα μεγαλύτερες στο μέλλον, με την ακολουθούμενη πολιτική. Μάλιστα, έχουμε τριών ειδών ελλείψεις:

·        Τις ελλείψεις, που αφορούν φάρμακα τα οποία στη χώρα μας έχουν τη φθηνότερη, διά νόμου, τιμή και άρα είναι εξαγώγιμο είδος, με τις ευλογίες μάλιστα της πολιτείας,

·        Τις ελλείψεις που οφείλονται σε ελλιπή εφοδιασμό της Ελλάδας από τις μητρικές πολυεθνικές εταιρείες της Ευρώπης, οι οποίες θεωρούν τη χώρα μας επισφαλές κράτος, βάζοντας μηνιαίο πλαφόν στην ποσότητα πώλησης των φαρμάκων τους.

·        Τις ελλείψεις, που αφορούν τα ακριβά φάρμακα. Εδώ το θέμα είναι σοβαρό και μπορεί να γίνει επικίνδυνο για την υγεία των πολιτών. Κοιτάξτε τι γίνεται: με τον νέο νόμο, ένα ακριβό φάρμακο, με χονδρική τιμή ας πούμε 1.000 €, θα πουληθεί από το φαρμακείο σε τιμή 1.030€ + ΦΠΑ. Μετά, ο φαρμακοποιός θα επιστρέψει στο ασφαλιστικό ταμείο μεσοσταθμικό rebate 5%, δηλαδή 50€. Και μετά από έναν χρόνο θα εισπράξει 980€, χάνοντας και 20€! Πρόκειται για παραλογισμό. Μας λέει λοιπόν η κα Δρέττα να μην ανησυχεί ο κόσμος, γιατί μπορεί να βρει όλα αυτά τα φάρμακα στα νοσοκομεία και στον ΕΟΠΥΥ. Μάλλον κακά πληροφορημένη είναι, γιατί οι εταιρείες θεωρούν τα νοσοκομεία αφερέγγυους πελάτες και δεν τους δίνουν πια φάρμακα όπως παλιά. Έχω εδώ την καταγγελία μιας άπορης γυναίκας, που μέσα στον πόνο της έχει πάρει σβάρνα τα νοσοκομεία για το φάρμακο που χρειάζεται για να ζήσει, χωρίς να το βρίσκει. Ας μην κρύβονται λοιπόν πίσω από το δάχτυλό τους: πρόβλημα υπάρχει, είναι σοβαρό και θα γίνει σοβαρότερο αν δεν ληφθούν μέτρα.

    Όσον αφορά συνολικά τα θέματα, που θίγουν βάναυσα την οικονομική υπόσταση των φαρμακείων: τα μειωμένα ποσοστά κέρδους, τα rebates, το ωράριο. Ξέρετε, όταν πας στον γιατρό και σου βρει λίγη πίεση, δεν πειράζει. Αν σου βρει λίγο αυξημένη χοληστερόλη, δεν χάλασε ο κόσμος. Ούτε και αν σου βρει λίγο σάκχαρο παραπάνω. Αν στα βρει όμως όλα μαζί, τότε οδεύεις κατευθείαν προς τον τάφο!

Έτσι είναι και τα φαρμακεία: όλα τα δεινά μαζί, με επιστέγασμα τις οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων. Τα μέτρα που αφορούν τον κλάδο μας, αθροιστικά, μας οδηγούν σε θάνατο! Και εντάξει, εγώ σας λέω, αν ήταν για το καλό της πατρίδας, «αποθανέτω η ψυχή μου, μετά των αλλοφύλων». Έλα όμως που, πίσω από κάθε φαρμακείο που κλείνει, ανοίγει μια τρύπα στην αγορά που την γλυκοκοιτάζουν οι αλυσίδες και οι επιτήδειοι που βλέπουν το φάρμακο σαν εμπόρευμα. Το λέμε σε όλους τους τόνους και θα το ξαναπώ και σήμερα: ο αγώνας για την επιβίωση του ελληνικού φαρμακείου δεν είναι αγώνας συντεχνιακός, είναι αγώνας για την ποιοτική φαρμακευτική περίθαλψη του ελληνικού λαού. Βλέπετε ότι σε όλες τις διεκδικήσεις μας δεν αναδείξαμε αυτά τα θέματα, για να μην κατηγορηθούμε για συντεχνιακή αντίληψη, παρά τον πόνο μας όταν βλέπουμε καθημερινά να καταφθάνουν στον σύλλογό μας τα κατασχετήρια για τα φαρμακεία των συναδέλφων μας. Αντίθετα στηρίξαμε μέτρα, όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, όταν αποσκοπούσαν στην εξυγίανση της φαρμακευτικής περίθαλψης.

Όμως δηλώνουμε κατηγορηματικά: δεν θα στρώσουμε χαλί με τα πτώματά μας για να εισβάλουν τα συμφέροντα που δεν νοιάζονται για την κοινωνία. Η φαρμακευτική περίθαλψη με κοινωνικό πρόσωπο ασκείται μόνον από το φαρμακείο, με ιδιοκτήτη τον επιστήμονα φαρμακοποιό. Τελεία και παύλα!

    Τέλος, για να έρθουμε στο επείγον θέμα των οφειλών των ασφαλιστικών ταμείων. Να ξεκαθαρίσουμε πρώτα απ’ όλα ότι η κάλυψη της φαρμακευτικής δαπάνης των ασφαλισμένων είναι ευθύνη της πολιτειάς και των ταμείων. Δεν μπορεί, λοιπόν, κάθε φορά που βρισκόμαστε μπροστά σε κινητοποιήσεις, να μας κατηγορούν ότι είμαστε ανάλγητοι γιατί δεν σκεφτόμαστε τον εργαζόμενο και τον συνταξιούχο. Οι φαρμακοποιοί, στηρίζουμε τον συνταξιούχο και τον εργαζόμενο, τη στιγμή που δεν τους στηρίζουν η πολιτεία και τα ταμεία, όπως έχουν υποχρέωση. Τα ταμεία, που έχουν ήδη εισπράξει τον κόπο και τον μόχθο των εργαζομένων και συνταξιούχων, πετούν το μπαλάκι στους φαρμακοποιούς. «Είσαστε ανάλγητοι», μας λένε εν χορώ, «που δεν πληρώνετε αυτά που εμείς χρωστάμε»!

Θα κάνω έναν παραλληλισμό, που και πάλι δεν απηχεί το μέγεθος του παραλογισμού που ζούμε: είναι σαν να φταίει ο ταμίας γιατί η τράπεζα αποφάσισε να σταματήσει να δίνει δάνεια. «Ντροπή σου παλιοταμία που δεν λυπάσαι τον καημένο τον πολίτη». Μόνο που εδώ τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Γιατί τα ταμεία δεν μας οφείλουν τις αμοιβές μας. Μας οφείλουν τα χρήματα που ήδη έχουμε πληρώσει για αγορασμένα φάρμακα. Για τα οποία έχουμε, επίσης, πληρώσει τον ΦΠΑ, ενώ ετοιμαζόμαστε τώρα να πληρώσουμε και φόρο εισοδήματος. Για χρήματα που δεν έχουμε εισπράξει.

Πιστεύετε ότι μπορεί ο οποιοσδήποτε να επιβιώσει όταν πληρώνει και δεν πληρώνεται;

Και σαν να μην έφτανε αυτό, την ίδια στιγμή που οι φαρμακευτικές εταιρείες μας έχουν κόψει την πίστωση, και ορισμένες μάλιστα ζητάνε προκαταβολή για να μας στείλουν φάρμακα, έχουμε τον κ. Λοβέρδο να δηλώνει με θράσος «ναι χρωστάμε στους φαρμακοποιούς, αλλά αν τολμήσουν να διεκδικήσουν αυτά που δικαιούνται θα καταργήσουμε τις συλλογικές συμβάσεις και θα βρούμε τους ‘πρόθυμους’ για ατομικές συμβάσεις».

Με ποιους θα κάνει συμβάσεις ο κος Υπουργός; Μήπως πίσω από τις απειλές του κρύβονται κάποιες αλυσίδες που προαλείφονται για τη μοιρασιά;

Το τελευταίο επεισόδιο του θρίλερ που ζούμε, αφορά την είσοδο των παλαιών ταμείων στο υπερ-ταμείο που λέγεται ΕΟΠΥΥ. Σύμφωνα λοιπόν με την κα Δρέττα, ο ΕΟΠΥΥ λειτουργεί σαν κολυμπήθρα του Σιλωάμ: όποιο ταμείο μπαίνει σε αυτόν απαλλάσσεται της ευθύνης για τις παλιές του οφειλές! Μας λένε, γιατί τα βάζετε με τον ΕΟΠΥΥ για χρήματα που σας χρωστάει από πέρυσι ο ΟΠΑΔ; Τους απαντάμε: βασική νομική αρχή, σε όλο τον ευνομούμενο κόσμο, είναι ότι υπάρχει μια συνέχεια στις οφειλές και τις υποχρεώσεις κάθε προσώπου, φυσικού ή νομικού. Αν είναι έτσι όπως τα λέτε, να αλλάξουμε κι εμείς νομικό καθεστώς στα φαρμακεία μας, και να δηλώσουμε ότι δεν χρωστάμε ούτε στην εφορία ούτε στις τράπεζες.

Αρκετά λοιπόν με όλο αυτό. Δείξαμε υπομονή, γίναμε εύπιστοι στις υποσχέσεις, βάλαμε πλάτη στο ασφαλιστικό σύστημα. Όμως δεν πάει άλλο. Όποιος δεν πληρώνει, όποιος δεν είναι εντάξει με τις υποχρεώσεις του απέναντι στους δικούς του ασφαλισμένους, θα πρέπει να χρεώνεται την ευθύνη! Αυτό αφορά και το δικό μας ταμείο, το ΤΣΑΥ, και κάθε άλλο που αποδεικνύεται αφερέγγυο προς τους ασφαλισμένους του. Γιατί κι εμείς είμαστε ασφαλισμένοι, κομμάτι του λαού που υποφέρει και παλεύει να τα βγάλει πέρα.

Αγαπητοί φίλοι,  ο Σύλλογος μας, μαζί με τους Φαρμακευτικούς Συλλόγους Πειραιά και Αχαΐας, για μια ακόμα φορά δίνει πίστωση χρόνου ώστε τα ταμεία που είναι ασυνεπή να τακτοποιήσουν τις οφειλές τους. Από εκεί και πέρα θα συνεχίσουμε να χορηγούμε φάρμακα επί πιστώσει μόνο στα συνεπή ταμεία. Τα υπόλοιπα ας αναλάβουν τις ευθύνες τους!

Καλούμε όλους τους πολίτες, τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τις ενώσεις των ασφαλισμένων να αγωνιστούν μαζί μας.

Η ανάγκη για δίκαιη φαρμακευτική περίθαλψη, ποιοτικό φάρμακο, φαρμακεία με κοινωνική υπευθυνότητα στη διάθεση των πολιτών είναι κοινή.

Θέλουμε τα ίδια πράγματα.

Αν αγωνιστούμε μαζί μπορούμε να τα πετύχουμε.